فهرست مطالب
از هر پنج کودک، یک کودک با سرعتی کندتر از همسالان خود، گفتار و زبان را توسعه می دهد. گاهی اوقات کودکان تا ورود به مهدکودک بر این تاخیر غلبه می کنند. با این حال، تاخیر در صحبت کردن کودکان می تواند نشانه ای از یک مشکل اساسی باشد که نیاز به مداخله تخصصی دارد. در این مطلب از مقالات گفتاردرمانی فرهمندپور، به بررسی 5 علت تاخیر کلامی کودکان می پردازیم.
تاخیر گفتار یا تاخیر زبان کودکان؟
تاخیر گفتار معمولا تاخیر گفتار-زبان نامیده می شود، زیرا این دو در کنار هم هستند. با این حال، آن ها نشان دهنده مهارت های مختلف هستند و کودک ممکن است در یک یا هر دو مهارت به تاخیر بیفتد.
تاخیر در گفتار کودکان
گفتار به صحبت کردن و توانایی ایجاد صداها و کلمات به درستی اشاره دارد. کودکانی که تاخیر در گفتار دارند ممکن است از کلمات استفاده کنند، اما درک آن ها برای شما مشکل است. آن ها همچنین ممکن است برای صحبت کردن مشکل داشته باشند زیرا ساختن کلمات برای این کودکان دشوار است.
تاخیر در زبان کودکان
زبان شامل ارتباط و درک است. این مهارت به توانایی کودک در انتقال اطلاعاتی اشاره دارد که دیگران آن را درک می کنند. کودکان با تاخیر زبانی ممکن است واضح صحبت کنند اما فقط از چند کلمه استفاده نمایند. همچنین ممکن است این کودکان برای درک صحبت دیگران مشکل داشته باشند.
علائم تاخیر در صحبت کردن کودکان
کودکان زمانی که از نقاط عطف رشد خود عقب می مانند، تاخیر در گفتار و زبان دارند. نقاط عطف گفتار و زبان کودکان به مراحل مهم و تحولی اشاره دارد که در طی آن ها کودکان توانایی های زبانی و ارتباطی خود را توسعه می دهند.
بر اساس این نقاط عطف، فرزند شما ممکن است در گفتار و زبان تاخیر داشته باشد، اگر:
- تا ۱۲ ماهگی نتواند از اشاره ها برای برقراری ارتباط استفاده کند.
- تا ۱۸ ماهگی همچنان حرکات را به صحبت کردن ترجیح دهد.
- در ۱۸ ماهگی در تقلید صداها مشکل داشته باشد.
- تا ۱۸ ماهگی نتواند درخواست های شفاهی ساده را درک کند.
- گفتار را تقلید کند اما تا دو سالگی قادر به ادای کلمات و عبارات نباشد.
- تا دو سالگی نتواند از صحبت کردن برای بیان نیازهایش استفاده کند.
- تا دو سالگی نتواند دستورالعمل های ساده را دنبال کند.
- تا دو سالگی لحن صدای غیرعادی داشته باشد.
والدین و مراقبان باید بتوانند نیمی از هر آنچه کودک در دو سالگی می گوید و حداقل ۷۵ درصد از کلماتشان را تا سومین سال تولدش بفهمند. تقریباً همه باید بتوانند تا زمانی که کودک چهار ساله می شود بفهمند که چه می گوید.
5 علت شایع تاخیر در گفتار کودکان کدام است؟
تاخیر در صحبت کردن کودکان ممکن است علل متعددی داشته باشد. در ادامه به بررسی 5 علت شایع تاخیر کلامی کودکان می پردازیم.
اختلالات شنوایی یکی از علل دیر حرف زدن کودکان
کم شنوایی یکی از علل شایع و مهم تاخیر در گفتار کودکان است، زیرا به طور مستقیم بر توانایی آن ها در شنیدن و پردازش صداها که برای یادگیری صحبت کردن ضروری است، تأثیر می گذارد.
هنگامی که کودک در شنوایی مشکل دارد، ممکن است برای شنیدن طیف کامل صداهای گفتاری دچار مشکل شود که تقلید و بازتولید صحیح کلمات را برای او دشوارتر می کند.
حتی کم شنوایی خفیف یا نوسانی می تواند رشد گفتار و زبان را مختل کند، زیرا کودکان ممکن است قادر به شنیدن صداها به طور واضح یا مداوم نباشند، به خصوص زمانی که با صدای پس زمینه احاطه شده باشد.
کودکان مبتلا به کم شنوایی ممکن است نشانه هایی از تاخیر گفتار مانند محدودیت واژگان، مشکل در تلفظ کلمات، یا چالش در درک و پیروی از دستورالعمل ها را نشان دهند.
هر چه زودتر افت شنوایی شناسایی و درمان شود، شانس بیشتری برای جلوگیری از تاخیر گفتار و زبان درازمدت وجود دارد.
اوتیسم از علل شایع تاخیر در صحبت کردن کودکان
اختلال طیف اوتیسم (ASD) عامل مهمی در دیر حرف زدن کودکان است. در حالی که همه کودکان مبتلا به اوتیسم تاخیر در گفتار را تجربه نمی کنند، این یک ویژگی مشترک است که به طرق مختلف بر رشد ارتباطات تأثیر می گذارد.
این تاخیرها می تواند از فقدان کامل زبان گفتاری تا مشکلات زبان عمل گرا (درک نشانه های اجتماعی و استفاده مناسب از زبان در زمینه های اجتماعی)، زبان دریافتی (درک آنچه گفته می شود) و زبان بیانی (تشکیل و بیان افکار و ایده ها) را شامل شود.
شدت و نوع تاخیر در گفتار کودکان بسته به تظاهرات خاص اوتیسم و مسیر رشد کلی فرد بسیار متفاوت است.
شناسایی زودهنگام تاخیرهای گفتاری برای مداخله به موقع بسیار مهم است، که می تواند به طور قابل توجهی پیامدهای ارتباطی را برای کودکان مبتلا به اوتیسم بهبود بخشد.
ناتوانی ذهنی از علل تاخیر کلامی کودکان
ناتوانی ذهنی که با محدودیت های قابل توجهی در عملکرد فکری و رفتار انطباقی مشخص می شود، اغلب به صورت تاخیر گفتاری در کودکان ظاهر می گردد.
شدت تاخیر گفتار اغلب با شدت ناتوانی ذهنی مرتبط است. کودکان مبتلا به ناتوانی ذهنی ممکن است در تمام جنبه های رشد زبان، تاخیر داشته باشند.
این کودکان ممکن است در اکتساب واژگان، ساختار جمله و توانایی بیان واضح صداها (تلفیق) اشکال داشته باشند. مشکلات درک مطلب و پیروی از دستورالعمل ها نیز در این کودکان رایج است.
این چالش ها می تواند به طور قابل توجهی بر توانایی آن ها در برقراری ارتباط موثر و مشارکت کامل در تعاملات اجتماعی و محیط های آموزشی تأثیر بگذارد.
مداخله زودهنگام، از جمله گفتاردرمانی و برنامه های آموزشی تخصصی، در حمایت از کودکان مبتلا به ناتوانی ذهنی برای به حداکثر رساندن پتانسیل ارتباطی و بهبود کیفیت زندگی آن ها بسیار مهم است.
آپراکسی از علل تاخیر در صحبت کردن کودکان
آپراکسی گفتار کودکی (CAS) یک اختلال گفتاری حرکتی است که می تواند باعث تاخیر قابل توجهی در توانایی کودک در رشد گفتار و منجر به دیر حرف زدن کودکان شود.
برخلاف سایر تأخیرهای گفتاری، که در آن مشکلات اغلب به درک زبان یا شنوایی مربوط می شود، آپراکسی یک وضعیت عصبی است که بر توانایی مغز برای برنامه ریزی و هماهنگی حرکات مورد نیاز برای گفتار تأثیر می گذارد.
کودکان مبتلا به آپراکسی می دانند چه می خواهند بگویند، اما مغز آن ها در ارسال سیگنال های صحیح به ماهیچه های مسئول گفتار مشکل دارد که منجر به مشکلاتی در تلفظ، ریتم و روانی گفتار می شود.
این وضعیت ممکن است باعث شود که گفتار درهم یا ناروشن به نظر برسد و کودکان ممکن است در بیان کلمات یا تشکیل جملات مشکل داشته باشند، حتی اگر درک زبان آن ها دچار هیچ اشکالی نباشد.
فلج مغزی
فلج مغزی (CP) گروهی از اختلالات است که بر حرکت و توان ماهیچه یا وضعیت بدن تأثیر می گذارد. این اختلال در اثر آسیب به مغز در حال رشد، اغلب قبل از تولد، در حین تولد، یا کمی پس از تولد ایجاد می شود.
از آنجایی که مغز گفتار و زبان را کنترل می کند، آسیب به مغز می تواند منجر به تأخیر و مشکلات قابل توجه گفتار شود.
این چالش ها می توانند به روش های مختلفی ظاهر شوند، از جمله مشکلات در بیان (تولید صداهای واضح)، روانی (جریان گفتار صاف)، و درک و بیان زبان.
شدت مشکلات گفتاری بسته به محل و میزان آسیب مغزی و همچنین نوع و شدت کلی آن بسیار متفاوت است.
بسیاری از کودکان مبتلا به فلج مغزی ممکن است تاخیرهای رشدی دیگری را نیز تجربه کنند که چالش های ارتباطی را بیشتر می کند.
درمان تاخیر کلامی کودکان
درمان تاخیر در صحبت کردن کودکان نیازمند رویکردی چندجانبه است که شامل ارزیابی دقیق و برنامه ریزی منسجم می شود.
ابتدا، باید علت دیر حرف زدن کودکان تشخیص داده شود، که ممکن است شامل عوامل شنوایی، زبانی، مغزی، محیطی یا سایر علل باشد.
سپس، درمانگران گفتار و زبان می توانند با استفاده از تکنیک های مختلفی مانند بازی درمانی، فعالیت های تعاملی و تمرین های گفتاری، به بهبود مهارت های زبانی کودک کمک کنند.
همچنین، تعامل مستمر والدین و مراقبان با کودک از طریق خواندن کتاب، گفت وگو و بازی های آموزشی، می تواند نقش مهمی در تسریع فرآیند یادگیری زبان داشته باشد.
در برخی موارد، مشاوره های روانشناختی و بررسی وضعیت اجتماعی-عاطفی کودک نیز می تواند مکمل مؤثری برای درمان تاخیر در گفتار کودکان باشد.