3 راه شناسایی و درمان بیش فعالی در کودکان و بزرگسالان

بیش فعالی در کودکان و بزرگسالان یکی از شایع ترین اختلالات عصبی رشدی است که با نام اختلال کمبود توجه یا بیش فعالی (ADHD) نیز شناخته می شود. این اختلال اغلب در دوران کودکی بروز می کند و شامل سه ویژگی اصلی یعنی عدم تمرکز، بیش فعالی و تکانشگری است.

کودکان مبتلا به بیش فعالی با مسائل زیادی در مدرسه و فعالیت های اجتماعی روبرو هستند و در موارد متعددی دیده می شود که در روابط خانوادگی نیز دچار مشکل می شوند. این اختلال اگر به موقع تشخیص داده و درمان نشود، می تواند تا بزرگسالی ادامه یابد و باعث ایجاد مشکلاتی در زمینه های مختلف زندگی فردی و شغلی شود.

در ادامه، به بررسی جزئیات بیشتری از بیش فعالی در کودکان و بزرگسالان، علائم و روش های تشخیصی آن می پردازیم.

شناسایی و تشخیص بیش فعالی در کودکان و بزرگسالان

بیش فعالی در کودکان و بزرگسالان با ویژگی های مختلفی خود را نشان می دهد. این اختلالات در کودکان بیشتر به شکل بی قراری و ناتوانی در تمرکز بر فعالیت های درسی و روزمره بروز می کند. در بزرگسالان نیز، این اختلال می تواند به صورت عدم توانایی در مدیریت کارها، مشکلات اجتماعی و حتی ناتوانی در تنظیم احساسات بروز کند.

شناسایی زودهنگام بیش فعالی در کودکان و بزرگسالان بسیار مهم است. تشخیص درست و دقیق می تواند به خانواده ها و افراد مبتلا کمک کند تا از طریق درمان مناسب، علائم این اختلال را کنترل کنند و به زندگی عادی تری برسند.

بیش فعالی در کودکان اغلب با عدم توانایی در پیروی از دستورات، فراموشی مکرر وسایل و نیاز به فعالیت های پرانرژی مشخص می شود، در حالی که بیش فعالی در بزرگسالان به صورت ناتوانی در برنامه ریزی و سازمان دهی امور، بی ثباتی احساسی و حتی عدم توانایی در تصمیم گیری بروز می کند.

علائم بیش فعالی در کودکان چیست؟

بیش فعالی در کودکان از سنین پایین نمایان می گردد و علائمی مانند بی قراری و عدم تمرکز دارد. این کودکان به سختی می توانند به فعالیت های ثابت و طولانی بپردازند و در اغلب مواقع دچار حواس پرتی می شوند. در برخی موارد، کودکان بیش فعال در انجام وظایف روزمره خود ناتوان هستند و حتی فعالیت هایی که برای دیگران ساده به نظر می رسد، برای آن ها سخت است.

علائم رایج بیش فعالی در کودکان شامل موارد زیر است:

• بی قراری و حرکت مداوم
• ناتوانی در تمرکز بر فعالیت ها
• فراموش کردن وسایل شخصی و ملزومات درسی
• قطع کردن صحبت دیگران و پاسخ دادن بدون فکر
• ترک ناتمام کارها و فعالیت ها
• نیاز به حرکت و فعالیت فیزیکی شدید
• بی توجهی به جزئیات و اشتباهات مکرر

این علائم می توانند بر کیفیت زندگی و عملکرد تحصیلی کودک تاثیر منفی بگذارند و نیاز به مداخلات درمانی و حمایت های خاصی دارند.

علائم بیش فعالی در بزرگسالان چیست؟

بیش فعالی در بزرگسالان با علائمی متفاوت از کودکان ظاهر می شود. بزرگسالان مبتلا به بیش فعالی احتمال دارد با مشکلاتی در مدیریت زمان و سازماندهی کارها، تمرکز بر وظایف شغلی یا خانوادگی و حتی برقراری روابط اجتماعی مواجه شوند. این افراد در تصمیم گیری های فوری و کنترل احساسات خود دچار مشکل می شوند و به طور کلی در برنامه ریزی و اجرای فعالیت های روزانه خود با سختی های مختلفی روبرو می شوند.

علائم رایج بیش فعالی در بزرگسالان شامل موارد زیر است:

• مشکل در مدیریت زمان و انجام به موقع کارها
• فراموشی و ناتوانی در حفظ نظم و سازمان دهی
• بی ثباتی احساسی و اضطراب بالا
• مشکل در تمرکز بر وظایف شغلی و تحصیلی
• تمایل به انجام فعالیت های سریع و بدون برنامه ریزی
• چالش در برقراری و حفظ روابط اجتماعی
• ناتوانی در مدیریت استرس و فشارهای روزانه

تاثیر بیش فعالی روی لکنت زبان

بیش فعالی و لکنت زبان به طور غیرمستقیم می توانند با هم مرتبط باشند، چرا که هر دو به نحوی بر توانایی های ارتباطی و اجتماعی فرد تأثیر می گذارند. کودکانی که با مشکل بیش فعالی دست وپنجه نرم می کنند، کنترل رفتارهای تکانشی و تمرکز برای شان سخت است. این ناتوانی در کنترل تکانه ها و تمرکز می تواند بر نحوه بیان کلمات و جریان طبیعی صحبت کردن تأثیر بگذارد.

کلینیک گفتار درمانی فرهمندپور به طور تخصصی در زمینه درمان لکنت زبان فعالیت می کند و خدماتی ویژه برای کودکانی که با چالش های گفتاری همراه با مشکلات بیش فعالی مواجه اند، ارائه می دهد. درمان لکنت زبان برای این کودکان و بزرگسالان نیازمند رویکردی متفاوت و دقیق است که به طور همزمان به بهبود تمرکز، کنترل تکانه ها و روان تر شدن جریان گفتار کمک کند. در کلینیک فرهمندپور، از روش های علمی و مؤثر در درمان استفاده می شود که می تواند باعث تقویت مهارت های گفتاری افراد مبتلا به بیش فعالی شود.

همچنین، خانواده ها می توانند نظرات و تجربه های افراد مختلفی را که پیش تر از خدمات کلینیک استفاده کرده اند، در سایت مشاهده کنند.

معیارها و فرآیند تشخیص بیش فعالی

تشخیص بیش فعالی در کودکان و بزرگسالان بر اساس معیارهای DSM-5 انجام می شود. در این راهنما، معیارهایی برای تشخیص دقیق بیش فعالی ارائه شده که شامل علائم عدم تمرکز، بیش فعالی و تکانشگری است. متخصصین به وسیله این معیارها می توانند به تشخیص دقیقی برسند.

معیارهای تشخیصی عدم تمرکز

برای تشخیص بیش فعالی، علائم عدم تمرکز باید برای حداقل شش ماه وجود داشته باشد. برخی از مهم ترین علائم بیش فعالی شامل موارد زیر می شوند:

• فراموشی وظایف و وسایل ضروری
• ناتوانی در تمرکز بر فعالیت های طولانی مدت
• عدم توجه به جزئیات و اشتباهات مکرر در کارها
• معیارهای تشخیصی بیش فعالی و تکانشگری

این معیارها شامل نشانه هایی مانند بی قراری، تمایل به حرکت و صحبت مکرر و تمایل به انجام رفتارهای بدون فکر است. افرادی که دارای این علائم هستند، در فعالیت های بی تحرک دچار مشکل می شوند و نیاز به تحرک مداوم دارند.

راه های درمان بیش فعالی در کودکان و بزرگسالان

درمان بیش فعالی در کودکان و بزرگسالان به دو دسته اصلی دارویی و رفتاردرمانی تقسیم می شود. این درمان ها می توانند به کاهش علائم و بهبود کیفیت زندگی فرد کمک کنند.

درمان دارویی

داروهای محرک مانند ریتالین و داروهای غیرمحرک می توانند به بهبود تمرکز و کاهش رفتارهای تکانشی کمک کنند. این داروها به طور گسترده ای برای درمان بیش فعالی در کودکان و بزرگسالان استفاده می شوند و می توانند تاثیرات مثبتی داشته باشند.

رفتاردرمانی

با رفتاردرمانی، مثل درمان شناختی-رفتاری (CBT)، افراد می توانند احساسات و تمرکز خود را مدیریت کنند و راهکارهایی برای مقابله با علائم بیش فعالی بیابند. این روش به افراد آموزش می دهد که چگونه با تمرکز بیشتری به مسائل نگاه کنند و با آرامش بیشتری به چالش ها پاسخ دهند.

تغییر سبک زندگی

علاوه بر درمان های دارویی و رفتاردرمانی، تغییراتی در سبک زندگی نیز می تواند به کاهش علائم بیش فعالی کمک کند. فعالیت های فیزیکی منظم، خواب کافی و تغذیه سالم در کاهش علائم بیش فعالی در کودکان و بزرگسالان به شدت موثر هستند.

نقش ورزش در کاهش علائم بیش فعالی

ورزش یکی از موثرترین راهکارهای طبیعی است که اضطراب را کاهش می دهد و باعث افزایش تمرکز در افراد می شود. مطالعات نشان می دهد که ورزش می تواند به کاهش علائم بیش فعالی در کودکان و بزرگسالان کمک کند. ورزش منظم و فعالیت های فیزیکی، هورمون های شادی آور مانند اندورفین را در بدن آزاد می کنند که استرس را درون افراد کاهش و اعتماد به نفس را تقویت می کند.

بیش فعالی در کودکان و بزرگسالان یک اختلال چندوجهی است که می تواند بر زندگی روزمره و کیفیت روابط اجتماعی تاثیر بگذارد. این اختلال اگر به موقع شناسایی و درمان نشود، می تواند به مشکلات عاطفی و اجتماعی جدی منجر شود. از این رو، شناسایی زودهنگام و ارائه روش های درمانی مناسب به کودکان و بزرگسالان، منجر به یک زندگی سالم می شود.

برای مدیریت بیش فعالی در کودکان و بزرگسالان، علاوه بر درمان های دارویی و رفتاردرمانی، ایجاد تغییراتی در سبک زندگی مانند افزایش فعالیت بدنی و تغذیه سالم می تواند بسیار مفید باشد. برای دریافت مشاوره های تخصصی، با کلینیک فرهمندپور تماس بگیرید.