مقالات
نقش ورزش در کاهش اضطراب و اختلالات گفتاری در کودکان
آذر
اضطراب صحبت در جمع، برای بسیاری از کودکان و نوجوانان یک مساله استرس زا و سخت است. این نوع اضطراب، که به آن «اضطراب گفتاری» می گویند، می تواند تأثیرات منفی عمیقی بر زندگی فرد داشته باشد. در سنین کودکی که فرد در حال شکل گیری شخصیت و اعتماد به نفس است، اضطراب گفتاری تاثیرات مخربی می تواند داشته باشد.
با اضطراب گفتاری، کودکان از بیان افکار خود در مقابل دیگران خجالت می کشند یا احساس ناتوانی می کنند. این موضوع به مرور می تواند بر عملکرد تحصیلی، روابط اجتماعی و حتی رشد شخصیتی آن‌ها تأثیر منفی بگذارد. در این میان، ورزش و فعالیت های فیزیکی یکی از راه های مؤثر برای کاهش اضطراب کودکان هستند. در ادامه این مطلب به نقش ورزش در کاهش اضطراب کودکان می پردازیم.
نقش ورزش در کاهش اضطراب های کودکان
نقش ورزش در کاهش اضطراب های کودکان بسیار گسترده تر از چیزی است که در ابتدا تصور می شود. فعالیت بدنی منظم باعث آزادسازی هورمون هایی می شود که می توانند احساس آرامش و شادی را در بدن تقویت کنند. حال، بیایید ببینیم که چگونه ورزش می تواند در کاهش اضطراب های گفتاری کودکان نقش داشته باشد.
تأثیرات فیزیولوژیکی ورزش بر اضطراب چیست؟
ورزش، به ویژه فعالیت های فیزیکی هوازی مثل دویدن، پیاده روی یا شنا، باعث تغییرات فیزیولوژیکی مثبت در بدن می شود. این تغییرات می توانند در کنترل و کاهش اضطراب نقش داشته باشند.
تنظیم سیستم های عصبی و هورمونی
ورزش منجر به تحریک سیستم های عصبی و هورمونی بدن می شود که سطح اندورفین، سروتونین و دوپامین را افزایش می دهد. این هورمون ها هورمون‌های شادی و آرامش هستند و می‌توانند در بهبود خلق و خوی افراد به شدت موثر باشند.
از این رو، وقتی کودکان به طور منظم ورزش می کنند، بدن آن‌ها با تجربه‌ای خوشایند مواجه می شود که در بین ورزشکاران به آن «اثر رانر های» یا حس خوشایند بعد از ورزش می گویند. به لطف این حس خوشایند کودکان در لحظات استرس زا، مانند زمان سخنرانی در کلاس یا حضور در جمع های عمومی، احساس آرامش بیشتری می کنند.
تأثیر بر ضربان قلب و تنفس
فعالیت فیزیکی منجر به ضربان بهتر قلب و الگوی تنفسی تنظیم‌شده تر می شود. وقتی کودک درگیر فعالیت های ورزشی می شود، بدن او یاد می گیرد که چگونه در شرایط استرس زا، مانند سخنرانی، به صورت خودکار و طبیعی تنفس عمیق تری داشته باشد و ضربان قلب خود را آرام کند. با این قابلیت کودکان در مواجهه با شرایط استرس زا احساس آرامش بیشتری دارند و تمرکز خود را بر روی محتوا و نحوه بیان خود نگه می دارند.
تأثیرات روانی و احساسی ورزش
علاوه بر تأثیرات فیزیولوژیکی، نقش ورزش در کاهش اضطراب های کودکان از منظر روانی نیز قابل‌توجه است. ورزش به بهبود اعتماد به نفس، مدیریت ذهن و کاهش افکار منفی کمک می کند.
تقویت اعتماد به نفس؛ نقش ورزش در کاهش اضطراب های کودکان
ورزش کردن برای کودکان فرصتی است تا بر چالش های جدید غلبه کنند، مهارت های جدید بیاموزند و پیشرفت کنند. وقتی کودکان می توانند در انجام یک تمرین موفق شوند یا هدفی را در زمینه ورزشی به دست آورند، احساس کارآمدی شخصی و اعتماد به نفس آن‌ها تقویت می شود. این احساسات مثبت در کودکان منجر به تقویت احساس «من می‌توانم» می شود تا در شرایط دیگر مانند سخنرانی در جمع از این تجربه به عنوان فرصتی برای نمایش توانایی های خود استفاده کنند.
کودکان با ورزش کردن بدن خود را تقویت می کنند و در کنار آن، درک می کنند که تلاش و پشتکار می تواند آن‌ها را به اهداف جدیدی برساند. این تجربه به آن‌ها می آموزد که موفقیت، نتیجه صبر و کوشش است و از اشتباهات نباید ترسید، بلکه باید از آن‌ها درس گرفت.
وقتی کودکان می بینند که با تمرین و پشتکار می توانند به هدف های خود برسند، این دستاوردها اعتماد به نفس آن‌ها را بیشتر می کند. به خاطر همین حس توانمندی، می توانند در سایر جنبه های زندگی، از جمله سخنرانی در جمع یا مواجهه با چالش های جدید، با اعتماد به نفس بیشتری عمل کنند و بر اضطراب های خود غلبه کنند.
مدیریت ذهن و کاهش افکار منفی؛ نقش ورزش در کاهش اضطراب های کودکان
ورزش ذهن را از افکار منفی و نگرانی ها دور می‌کند و باعث می شود که کودکان بر حرکات بدن خود تمرکز کنند. این تمرکز، در کودکان مبتلا به اضطراب گفتاری، بسیار مفید است زیرا از شدت استرس آن‌ها می کاهد و به جای افکار منفی، تمرکزشان را به فعالیت بدنی معطوف می کند. وقتی کودکان به طور منظم ورزش می کنند، مهارت های مدیریت ذهنی آن‌ها تقویت می شود و به همین دلیل در زمان های استرس زا مانند سخنرانی، احساس آرامش بیشتری خواهند داشت.
نقش ورزش در کاهش اضطراب و تأثیر آن بر لکنت زبان
ورزش به طور چشمگیری در کاهش اضطراب و بهبود شرایط روانی مؤثر است. این تأثیر می تواند به کودکانی که دچار لکنت زبان هستند نیز کمک بزرگی کند. اضطراب یکی از عوامل اصلی تشدید لکنت زبان است، زیرا در مواقعی که کودک دچار استرس یا اضطراب می شود، لکنت او بیشتر نمایان می گردد.
ورزش میزان هورمون های شادی آور را افزایش می دهد و تنش و استرس را کاهش می دهد. به همین دلیل کودکانی که فعالیت های ورزشی دارند، بهتر می توانند به دفع اضطراب بپردازند. وقتی اضطراب کاهش یابد، می توان به درمان لکنت زبان بیشتر امیدوار بود.
توصیه های عملی برای استفاده از ورزش در مدیریت اضطراب گفتاری
حال که با نقش ورزش در کاهش اضطراب های کودکان آشنا شدیم، بیایید چند راهکار عملی برای استفاده از ورزش در بهبود این نوع اضطراب معرفی کنیم. این روش ها می توانند به کودکان کمک کنند تا با اعتماد به نفس بیشتری با اضطراب خود روبرو شوند.
شروع با ورزش های ساده و قابل اجرا
شروع همیشه باید ساده و قابل اجرا باشد! مثل روش های زیر:
• پیاده روی: این ورزش ساده و در دسترس، با بالا بردن سرعت گردش خون، مزایای فعالیت فیزیکی را به همراه می آورد.
• دوچرخه سواری: این ورزش می‌تواند برای کودکان جذاب و هیجان انگیز باشد و می‌تواند به بهبود عملکرد قلبی ـ عروقی و آرامش روانی آن‌ها کمک کند.
• یوگا: حرکات ساده یوگا و تمرینات تنفسی آن، تمرکز و اعتماد به نفس فرد را افزایش می دهد.
تنفس عمیق و تمرینات آرام سازی قبل از سخنرانی
قبل از صحبت در جمع، می توانید از تکنیک های زیر برای حفظ آرامش و تمرکز استفاده کنید:
• تمرینات تنفس عمیق: تمرینات تنفس عمیق، مانند تکنیک «تنفس هماهنگ»، باعث کنترل بهتر ضربان قلب می شود. به همین دلیل کودکان می توانند احساسات خود را بهتر مدیریت کنند.
• آرام سازی عضلانی: این تمرینات شامل کشش و رها کردن عضلات بدن به صورت مرحله ای است و منجر به رهایی از تنش های عضلانی می‌شود.
• تکنیک های تصویری: کودکان می‌توانند با تصور کردن صحنه‌هایی آرام‌بخش، ذهن خود را پیش از سخنرانی آرام کنند.
بنابر این
ورزش و فعالیت های فیزیکی یکی از راهکارهای موثر و در دسترس برای کاهش اضطراب های کودکان، از جمله اضطراب های گفتاری، به شمار می آیند. ورزش از لحاظ فیزیولوژیکی و روانی به بهبود عملکرد بدن و ذهن کمک می‌کند، همچنین با افزایش اعتماد به نفس و بهبود مدیریت ذهنی، کودک را در مواجهه با چالش هایی همچون صحبت در جمع، توانمندتر می سازد.
پس از مطالعه نقش ورزش در کاهش اضطراب های کودکان، توصیه می شود که والدین و مربیان، ورزش را به بخشی از برنامه روزانه کودکان تبدیل کنند تا آن‌ها بتوانند در محیط هایی که باعث اضطراب می شوند، با آرامش و اعتماد به نفس بیشتری حضور یابند. برای راهنمایی های بیشتر، با کلینیک فرهمندپور تماس بگیرید.